अखेरचे अद्यतनित:
१ 5 55 च्या आपत्कालीन परिस्थितीत संजय गांधींच्या वर्तुळात रुखसाना सुलताना प्रभावशाली बनली, मनेका गांधी आणि अंबिका सोनी यांच्यासह अनेकांना अस्वस्थ केले.
१ 5 55 च्या आपत्कालीन परिस्थितीत संजय गांधींच्या वर्तुळात रुखसाना सुलतानाचा प्रभाव पडला. (न्यूज 18 हिंदी)
१ 197 55 च्या आपत्कालीन काळातील राजकारणाच्या अनेक ध्रुवीकरण करणार्‍या व्यक्तींपैकी काहींनी इतिहासातील सर्वात विवादास्पद आणि दडपशाही राजकीय काळातील एका हृदयात स्वत: ला सापडलेल्या मोहक समाजात रुचसाना सुलतानासारखीच कार्ये व टीका केली. संजय गांधींनी स्वत: ला मोठ्या प्रमाणात राजकीय निष्ठावंतांशी वेढले होते, परंतु सत्तेच्या कॉरिडॉरपासून जम्मजिदच्या अरुंद लेनपर्यंत डोके फिरवणा and ्या आणि भुवया उंचावलेल्या त्याच्या अंतर्गत वर्तुळात रुखसानाची अनपेक्षित वाढ होती.
न्यूज 18 हिंदीच्या एका मतानुसार, वरिष्ठ राजकीय विश्लेषक राशिद किडवाई यांनी नमूद केले की संजय गांधींच्या मंडळामध्ये रुखसानाच्या उपस्थितीने अनेकांना, विशेषत: अंबिका सोनी आणि मानेका गांधी यांच्यासारख्या ज्येष्ठ नेत्यांनी चकित केले. रेशमी साड्यांपासून ते जड मेक-अप आणि सिग्नेचर गुलाबी-टिंटेड सनग्लासेसपर्यंतच्या तिच्या चमकदार फॅशन निवडी, तिने दिल्लीच्या मुस्लिम-प्रबळ भागात मोहीम राबविली म्हणून तिला उभे राहिले, बहुतेकदा परफ्यूम-भिजलेल्या रुमाल तिच्या चेह to ्यावर नाजूकपणे ठेवून.
पण तिचा सहभाग देखावा पलीकडे गेला. किडवाईने सांगितल्याप्रमाणे, आपत्कालीन परिस्थितीत रुखसाना ओल्ड दिल्ली येथे नसबंदी मोहिमेचा चेहरा बनली, ही एक सरकारी मोहीम जी अजूनही त्याच्या अतिरेकासाठी आठवते. अहवालात असे सूचित केले आहे की तिला केंद्रीय आरोग्य मंत्रालयाने नसबंदी प्रक्रियेसाठी हजारो पुरुषांना “प्रेरणा” देण्यासाठी पैसे दिले. १ 197 66 मध्ये तुर्कमॅन गेटवर विध्वंस आणि त्यानंतरच्या पोलिसांच्या गोळीबारादरम्यान तिची भूमिका त्या काळातील सर्वात वादग्रस्त भागांपैकी एक आहे.
रुखसाना सुलताना कोण आहे?
आपत्कालीन वर्षांमध्ये ती ध्रुवीकरण करणारी व्यक्ती होण्यापूर्वीच, रुखसाना सुलताना एलिट दिल्ली मंडळांमध्ये दुसर्‍या नावाने ओळखली जात असे – मीनु बिंबबेट. १ 34 3434 मध्ये पंजाबच्या जालंधर येथे जन्मलेल्या एका कुटुंबात जन्मलेल्या लष्करी आस्थापना आणि सांस्कृतिक खानदानी अशा दोन्ही कुटुंबात जन्मलेल्या, मीनूचे सुरुवातीचे जीवन परंपरा आणि आधुनिकतेचे, रेजिमेंटल ऑर्डर आणि कलात्मक स्वातंत्र्याचे एक आकर्षक मिश्रण होते. तिचे वडील, कॅप्टन मदन मोहन बिंबबेट हे भारतीय हवाई दलातील हिंदू अधिकारी होते आणि तिची आई झरीना हक उदारमतवादी मुस्लिम पार्श्वभूमीवर आली. झरीना १ 50 s० च्या दशकाची बॉम्बे फिल्म स्टार बेगम पॅराची भाची होती, ज्याने मीनूला अगदी सुरुवातीपासूनच ग्लॅमर आणि सिनेमाच्या जगाशी जोडले.
दिल्लीत शिक्षित, मीनू हे मोहक, बोलले आणि लहान वयातच स्वतंत्रपणे स्वतंत्र असल्याचे म्हटले जाते. तिने शिविंदरसिंग विर्क या शीख सैन्याच्या अधिका officer ्याशी लग्न केले जे प्रसिद्ध लेखक खुशवंत सिंग यांचे पुतणे देखील होते. त्यांना एकत्रितपणे एक मुलगी अमृता सिंग होती, जी नंतर लोकप्रिय बॉलिवूड अभिनेत्री आणि सारा अली खानची आई बनली. पण मीनूचे विर्कशी लग्न शेवटी घटस्फोटात संपले.
विभक्त झाल्यानंतर, मीनूने स्वत: ला रुखसाना सुलताना म्हणून पुन्हा नव्याने केले, एक नवीन ओळख स्वीकारली आणि दिल्लीच्या उच्चभ्रू सामाजिक मंडळांमध्ये स्वत: साठी जागा तयार केली. तिने कॅनॉट प्लेसमध्ये एक उच्च-अंत बुटीक उघडली, जिथे तिने कमिशनवर महागड्या हिरा दागिने विकले.
राजकारणात रुखसाना सुलतानाची प्रवेश
राजकारणात रुखसानाची प्रवेश, तथापि, पक्षाच्या सदस्याबद्दल कमी आणि वैयक्तिक निष्ठेबद्दल अधिक होते. तिने तिच्या बुटीक येथे झालेल्या संधीच्या बैठकीत संजय गांधींना सांगितले की तिला आपले जीवन त्याच्या “मिशन” वर समर्पित करायचे आहे.
काळ्या बुधवारी, पत्रकार प्रोमिला कल्हान यांच्या १ 7 .7 च्या पुस्तकात अंबिका सोनी यांनी रुखसानाच्या सहभागाचा निषेध केल्याचे उद्धृत केले आहे. अंबिकाला थेट संजयशी व्यवहार करण्यास सांगत इंदिराने तिला सोडले. याउलट संजयने असे घोषित केले होते की युवा कॉंग्रेसला त्यांच्या आवश्यकतेपेक्षा रुखसानाची गरज आहे.
संजय गांधींचे डिफेंडर अनेकदा मऊ बाजूकडे निर्देशित करतात, जे आपत्कालीन परिस्थितीत तयार केलेल्या निर्दय प्रतिमेशी तीव्रपणे भिन्न असतात. मानेका गांधी यांनी १ 1980 .० च्या संजय गांधी यांच्या चरित्रात, त्यांना एकनिष्ठ पती आणि काळजी घेणारे वडील म्हणून आठवले आणि त्यांनी त्यांच्या मुलाच्या जन्मादरम्यान डिलिव्हरी रूममध्ये उपस्थित राहण्याचा आग्रह धरला, त्यावेळी त्या वेळी जवळजवळ ऐकले नाही.
संजय गांधींचा राजकीय वारसा कठोरपणे वादविवाद राहिला आहे, परंतु राजकारणातील रुखसाना सुलतानाच्या अध्यायात अनेकदा सावधगिरीची कहाणी म्हणून लक्षात येते, जेव्हा वैयक्तिक निष्ठा लोकशाही संस्थांशी टक्कर देतात आणि न पाहिलेली शक्ती राष्ट्रीय संकटाच्या वेळी महत्वाकांक्षा पूर्ण करते.
- प्रथम प्रकाशित: