12 मिनिटांपूर्वी
- कॉपी लिंक
अलिकडेच, ‘वेट्टावम’ या तमिळ चित्रपटाच्या सेटवर एका धोकादायक स्टंट दरम्यान स्टंटमॅन मोहनराज उर्फ राजूचा दुर्दैवी मृत्यू झाला. या अपघातामुळे पुन्हा एकदा उद्योगातील सुरक्षिततेचा अभाव उघड झाला आहे. या घटनेबाबत, ऑल इंडिया सिने वर्कर्स (AICWA) ने एक प्रेस रिलीज जारी करून अनेक प्रश्न उपस्थित केले आहेत. यासोबतच, स्टंटमॅनच्या सुरक्षिततेबाबत अनेक मागण्या करण्यात आल्या आहेत.
प्रेस रिलीजमध्ये असेही म्हटले आहे की, ऑल इंडिया सिने कामगार लवकरच त्यांच्या मागण्यांबाबत भारताचे कामगार मंत्री डॉ. मनसुख मांडवीय यांची भेट घेतील. त्यांच्या बैठकीत, ते सर्व सिने कामगारांसाठी, विशेषतः स्टंटमनसारख्या उच्च-जोखीम असलेल्या भूमिकांमध्ये काम करणाऱ्यांसाठी राष्ट्रीय सुरक्षा कायदा बनवण्याचा आग्रह धरतील.
ट्विटरवर पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि कामगार मंत्री मनसुख मांडवीय यांना टॅग करून ऑल इंडिया सिने वर्कर्स म्हणाले, ‘वेट्टावम’ या तमिळ चित्रपटातील धोकादायक स्टंट सीन दरम्यान स्टंटमॅन मोहनराज यांच्या दुःखद मृत्यूने देशाच्या विवेकाला हादरवून टाकले आहे. केवळ एका व्यक्तीचा जीव गेल्यामुळेच नाही, तर त्यानंतर झालेल्या पद्धतशीर कव्हरअप आणि धक्कादायक दुर्लक्षामुळेही हे घडले आहे. तथापि, सेटवरून आता लीक झालेला एक व्हिडिओ समोर आला आहे, जो स्पष्टपणे दर्शवितो की वेट्टावम कॅमेऱ्यावर लाईव्ह स्टंट करताना पुरेसे संरक्षण, वैद्यकीय बॅकअप किंवा सुरक्षा प्रोटोकॉलशिवाय होते, ज्यामुळे त्यांचा मृत्यू झाला. हे केवळ खोटे नाही तर गुन्हा आहे.’
ऑल इंडिया सिने वर्कर्सनी पुढे लिहिले – ‘बहुतेक प्रकरणांमध्ये, भारतातील ९०% पेक्षा जास्त स्टंटमन विम्याशिवाय काम करतात, तर उत्पादन संस्था खोटे दावा करतात की, संपूर्ण उद्योग काही मोजक्या विमाधारक व्यावसायिकांना दाखवून कव्हर करतो. काही स्टंटमनना विमा उतरवण्यासाठी वैयक्तिक पुढाकार घेणाऱ्या अभिनेता अक्षय कुमारचे आम्ही कौतुक करतो.
आपल्याला काही प्रश्नांची उत्तरे हवी आहेत-
- पूर्ण वैद्यकीय परवानगी आणि पाठिंब्याशिवाय मोहनराजला धोकादायक स्टंट का करायला सांगितले गेले?
- सेटवर जागतिक दर्जाची सुरक्षा उपकरणे, रुग्णवाहिका आणि ट्रॉमा केअर डॉक्टर का नव्हते?
- निर्माते आणि प्रॉडक्शन हाऊसने हे जनतेला आणि अधिकाऱ्यांना का सांगितले?
याशिवाय, ऑल इंडिया सिने वर्कर्सनी स्टंटमनच्या सुरक्षेबाबत अनेक मागण्या केल्या आहेत.
- मोहनराज यांच्या मृत्यूची न्यायालयीन चौकशी करण्यात यावी आणि निर्माता आणि प्रॉडक्शन हाऊसवर फौजदारी गुन्हे दाखल करण्यात यावे.
- शूटिंग सुरू होण्यापूर्वी प्रत्येक स्टंटमॅन आणि तंत्रज्ञांसाठी अनिवार्य विमा.
- हॉलिवूड किंवा आंतरराष्ट्रीय चित्रपटांप्रमाणेच प्रत्येक स्टंटसाठी जागतिक दर्जाचे सुरक्षा प्रोटोकॉल.
- कामगार मंत्रालय आणि राज्य प्रशासन सेटवरील सुरक्षिततेबाबत कडक सरकारी मार्गदर्शक तत्त्वे लागू करतील.
- गोळीबारात मृत्युमुखी पडलेल्या कामगारांच्या कुटुंबियांना उत्पादन विम्याकडून १ कोटी रुपयांची भरपाई दिली जाईल.
ऑल इंडिया सिने वर्कर्सने असाही आरोप केला आहे की, जेव्हा एखादा सुपरस्टार स्टंट करतो तेव्हा जागतिक दर्जाची सुरक्षा व्यवस्था केली जाते. परंतु जेव्हा एखादा स्टंटमन तोच स्टंट करतो, तेव्हा स्वस्त व्यवस्था केली जाते कारण त्यांचे जीवन स्वस्त मानले जाते.
ते म्हणाले, ‘स्टंट कलाकार हे भारतीय चित्रपटांचे खरे अ‍ॅक्शन हिरो आहेत. हे असे लोक आहेत जे इमारतींवरून उड्या मारतात, गाड्या कोसळतात, हेलिकॉप्टरमधून लटकतात, जेणेकरून स्टार पडद्यावर चमकू शकतील. तरीही, त्यांच्या जीवनाकडे दुर्लक्ष केले जाते, त्यांच्या जखमा लपवल्या जातात आणि जेव्हा दुर्घटना घडते तेव्हा त्यांच्या कुटुंबांकडे काहीही उरत नाही.’
दरवर्षी, सेटवर अनेक स्टंटमन मारले जातात. त्यांना आयुष्यभरासाठी अपंगत्व येते. जळालेले, अर्धांगवायू झालेले किंवा मानसिक आणि शारीरिकदृष्ट्या जखमा होतात. आणि तरीही, देशभरात कोणतेही सुरक्षा कायदे अस्तित्वात नाहीत. कोणत्याही अनिवार्य विमा योजना अस्तित्वात नाहीत आणि निर्माते, चॅनेल आणि प्रॉडक्शन हाऊसवर कोणतीही जबाबदारी निश्चित केलेली नाही. भारतीय उद्योग त्याच्या कामगारांच्या रक्तावर बांधला जाऊ शकत नाही. प्रत्येक स्टंटमनचा जीव मौल्यवान आहे, फक्त एका स्टारचा नाही.
१३ जुलै रोजी सकाळी आर्य आणि दिग्दर्शक पा. रणजीत यांच्या आगामी ‘वेट्टावम’ चित्रपटाचे चित्रीकरण तामिळनाडूतील नागापट्टिनम येथे सुरू होते आणि स्टंटमॅन मोहनराजला कारसोबत स्टंट सीन चित्रित करताना आपला जीव गमवावा लागला.