जास्त विचार केल्याने आपले विचारच आपले शत्रू बनतात: गीतेतील धडे: जो व्यक्ती संशय घेतो त्याचा नाश निश्चित, म्हणून कोणत्याही गोष्टीवर शंका घेऊ नका

तुम्ही कधी एकाच विचारात अडकला आहात का? निर्णय घेता येत नाही, “जर…” आणि “मी हे करावे का?” सारख्या प्रश्नांमध्ये अडकला आहात का? या मानसिक स्थितीला आपण अतिविचार म्हणतो. ही स्थिती आपल्या मनातल्या विचारांमध्ये सुरू असलेल्या अदृश्य युद्धासारखी आहे.

महाभारत युद्ध सुरू होण्यापूर्वी अर्जुनाचीही अशीच परिस्थिती होती. कुरुक्षेत्राच्या युद्धभूमीवर कौरव-पांडव सैन्य समोरासमोर उभे होते. जेव्हा अर्जुनाने कौरवांच्या बाजूने आपल्या कुटुंबातील सदस्यांना पाहिले तेव्हा तो शारीरिक युद्धाऐवजी मानसिक युद्ध लढू लागला. अर्जुन गोंधळलेला पाहून भगवान श्रीकृष्णाने त्याला गीतेचे ज्ञान दिले आणि त्याच्या सर्व शंका दूर केल्या.

श्रीकृष्णाने अर्जुनला दिलेले ज्ञान आपल्यासाठी फायदेशीर आहे. श्रीकृष्णाच्या शिकवणी आपल्या जीवनात अंगीकारून आपण अतिविचार करणे देखील टाळू शकतो…

अतिविचार केल्याने लहान समस्या मोठ्या समस्येत बदलू शकते

अतिविचार करणे थकवणारे असते. छोटीशी समस्याही डोंगरासारखी वाटू लागते. मनात स्वतःबद्दल शंका येते आणि शांती निघून जाते. अर्जुन कुरुक्षेत्रात विचार करत होता की स्वतःच्या कुटुंबाविरुद्ध लढणे योग्य आहे का? माझा धर्म काय म्हणतो? असेच प्रश्न आपल्या मनात सतत येत राहतात, जसे की- मी काय करावे? मी अयशस्वी झालो तर काय करावे? हे विचार बाजूला ठेवून आपण आपल्या कृतींवर लक्ष केंद्रित केले पाहिजे.

गोंधळ टाळा आणि विचारांची स्पष्टता ठेवा

श्रीकृष्णाने अर्जुनला एक दृष्टी दिली, एक स्पष्ट विचारसरणी, जी प्रत्येक परिस्थितीत मार्ग दाखवू शकते. देवाने सांगितले होते की तुमच्या धर्मावर म्हणजेच कर्तव्यावर लक्ष केंद्रित करा, परिणामाची चिंता करू नका. भीती, आसक्ती किंवा संशयाने नव्हे तर बुद्धिमत्तेने निर्णय घ्या. मन तुमच्यासाठी एका साधनासारखे आहे, मन तुमचा स्वामी नाही. मनावर नियंत्रण ठेवा, निरुपयोगी विचारांमध्ये अडकू नका, जर तुम्ही विचारांमध्ये स्पष्टता आणली तर गोष्टी खूप सोप्या होतील.

आपले फक्त आपल्या कृतींवर नियंत्रण आहे, त्यांच्या परिणामांवर नाही.

गीता म्हणते – कर्मण्येवाधिकारस्ते मा फलेषु कदाचन ।

तुम्हाला फक्त तुमचे काम करण्याचा अधिकार आहे, परिणामावर नाही. याचा अर्थ असा की निर्णय घ्या, तुमचे काम करा आणि परिणामाची चिंता करणे थांबवा. जर तुमचे हेतू चांगले असतील तर तुमचे काम करण्यास उशीर करू नका. जर तुम्ही चांगल्या हेतूने केलेल्या कामात अपयशी ठरलात तर तुम्ही निराश होऊ नका, उलट त्या अपयशातून शिकून नव्याने सुरुवात करावी, जरी उशीर झाला तरी तुम्हाला यश नक्कीच मिळेल.

जास्त विचार करू नये म्हणून या गोष्टी लक्षात ठेवा

काम करण्यास उशीर करू नका

अर्जुनाने त्याचे विचार स्पष्ट होईपर्यंत युद्ध केले नाही, परंतु जेव्हा श्रीकृष्णाने त्याला आत्मज्ञान दिले तेव्हा त्याने धनुष्य उचलले आणि लढाई केली. त्याचप्रमाणे, जेव्हा आपण आपल्या विचारांचा गोंधळ सोडून ज्ञान, कर्तव्य आणि शांतीशी जोडले जातो, तेव्हा आपण देखील आपल्या जीवनात विजयी होऊ शकतो. गीता आपल्याला आपल्या मनावर नियंत्रण ठेवण्यास, आपले काम करण्यास आणि शांती स्वीकारण्यास शिकवते.

तुम्ही कधी एकाच विचारात अडकला आहात का? निर्णय घेता येत नाही, “जर…” आणि “मी हे करावे का?” सारख्या प्रश्नांमध्ये अडकला आहात का? या मानसिक स्थितीला आपण अतिविचार म्हणतो. ही स्थिती आपल्या मनातल्या विचारांमध्ये सुरू असलेल्या अदृश्य युद्धासारखी आहे.

महाभारत युद्ध सुरू होण्यापूर्वी अर्जुनाचीही अशीच परिस्थिती होती. कुरुक्षेत्राच्या युद्धभूमीवर कौरव-पांडव सैन्य समोरासमोर उभे होते. जेव्हा अर्जुनाने कौरवांच्या बाजूने आपल्या कुटुंबातील सदस्यांना पाहिले तेव्हा तो शारीरिक युद्धाऐवजी मानसिक युद्ध लढू लागला. अर्जुन गोंधळलेला पाहून भगवान श्रीकृष्णाने त्याला गीतेचे ज्ञान दिले आणि त्याच्या सर्व शंका दूर केल्या.

श्रीकृष्णाने अर्जुनला दिलेले ज्ञान आपल्यासाठी फायदेशीर आहे. श्रीकृष्णाच्या शिकवणी आपल्या जीवनात अंगीकारून आपण अतिविचार करणे देखील टाळू शकतो…

अतिविचार केल्याने लहान समस्या मोठ्या समस्येत बदलू शकते

अतिविचार करणे थकवणारे असते. छोटीशी समस्याही डोंगरासारखी वाटू लागते. मनात स्वतःबद्दल शंका येते आणि शांती निघून जाते. अर्जुन कुरुक्षेत्रात विचार करत होता की स्वतःच्या कुटुंबाविरुद्ध लढणे योग्य आहे का? माझा धर्म काय म्हणतो? असेच प्रश्न आपल्या मनात सतत येत राहतात, जसे की- मी काय करावे? मी अयशस्वी झालो तर काय करावे? हे विचार बाजूला ठेवून आपण आपल्या कृतींवर लक्ष केंद्रित केले पाहिजे.

गोंधळ टाळा आणि विचारांची स्पष्टता ठेवा

श्रीकृष्णाने अर्जुनला एक दृष्टी दिली, एक स्पष्ट विचारसरणी, जी प्रत्येक परिस्थितीत मार्ग दाखवू शकते. देवाने सांगितले होते की तुमच्या धर्मावर म्हणजेच कर्तव्यावर लक्ष केंद्रित करा, परिणामाची चिंता करू नका. भीती, आसक्ती किंवा संशयाने नव्हे तर बुद्धिमत्तेने निर्णय घ्या. मन तुमच्यासाठी एका साधनासारखे आहे, मन तुमचा स्वामी नाही. मनावर नियंत्रण ठेवा, निरुपयोगी विचारांमध्ये अडकू नका, जर तुम्ही विचारांमध्ये स्पष्टता आणली तर गोष्टी खूप सोप्या होतील.

आपले फक्त आपल्या कृतींवर नियंत्रण आहे, त्यांच्या परिणामांवर नाही.

गीता म्हणते – कर्मण्येवाधिकारस्ते मा फलेषु कदाचन ।

तुम्हाला फक्त तुमचे काम करण्याचा अधिकार आहे, परिणामावर नाही. याचा अर्थ असा की निर्णय घ्या, तुमचे काम करा आणि परिणामाची चिंता करणे थांबवा. जर तुमचे हेतू चांगले असतील तर तुमचे काम करण्यास उशीर करू नका. जर तुम्ही चांगल्या हेतूने केलेल्या कामात अपयशी ठरलात तर तुम्ही निराश होऊ नका, उलट त्या अपयशातून शिकून नव्याने सुरुवात करावी, जरी उशीर झाला तरी तुम्हाला यश नक्कीच मिळेल.

जास्त विचार करू नये म्हणून या गोष्टी लक्षात ठेवा

काम करण्यास उशीर करू नका

अर्जुनाने त्याचे विचार स्पष्ट होईपर्यंत युद्ध केले नाही, परंतु जेव्हा श्रीकृष्णाने त्याला आत्मज्ञान दिले तेव्हा त्याने धनुष्य उचलले आणि लढाई केली. त्याचप्रमाणे, जेव्हा आपण आपल्या विचारांचा गोंधळ सोडून ज्ञान, कर्तव्य आणि शांतीशी जोडले जातो, तेव्हा आपण देखील आपल्या जीवनात विजयी होऊ शकतो. गीता आपल्याला आपल्या मनावर नियंत्रण ठेवण्यास, आपले काम करण्यास आणि शांती स्वीकारण्यास शिकवते.