मोठ्या अपेक्षा: सीएम सैनी यांच्या नवीन मंत्रिमंडळात समतोल साधण्यासाठी भाजपला हरियाणात चांगल्या जातीच्या रेषेवर कसे चालावे लागेल

सलग तिसऱ्यांदा विधानसभा निवडणुकीत नेत्रदीपक विक्रमी विजय मिळवून भाजपने हरियाणात इतिहास रचला, पण आता परतफेड करण्याची वेळ आली आहे. अभूतपूर्व गैर-जाट, गैर-मुस्लिम एकत्रीकरणाने भगवा पक्षाला विजय मिळवून दिला, ज्याला आता नवीन राज्य मंत्रिमंडळात जातीनिहाय प्रतिनिधित्वाची आवश्यकता आहे.

भाजप नेतृत्वाला जातीच्या आधारे अपेक्षांची जाणीव आहे, तर सूत्रांनी सांगितले की, नायबसिंग सैनी मुख्यमंत्री म्हणून परत येण्याच्या दिवसापूर्वी बुधवारी (16 ऑक्टोबर) संध्याकाळी चंदीगडमध्ये बैठकांची एक फेरी झाली.

जात आणि संख्या

पंजाबी – सैनी यांचे पूर्ववर्ती मनोहर लाल खट्टर ज्या समुदायाचे होते – परंतु राजकीय विचारांमुळे निवडणूक प्रचारादरम्यान त्यांना पाठीशी घालण्यात आले होते, त्यांनी भाजपला सर्वाधिक ६८ टक्के मते दिल्याचे दिसते. मंत्रिमंडळात केवळ समाजाचा हक्कच नाही तर ते पूर्ण झाले आहे हे पाहण्याची गरज आहे, हे पक्षाचे लक्षात आहे.

भाजपला 62 टक्के मतदानासह यादवांचा क्रमांक लागतो, ज्यामुळे ही जात नवीन प्रशासनात कॅबिनेट पदांसाठी समान दावेदार बनते. खरं तर, इतर मागासवर्गीयांमध्ये (ओबीसी), यादव आणि गुज्जर हे लक्षात ठेवण्याची गरज आहे, असे पक्षाच्या सूत्रांनी सांगितले.

सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, गुज्जरांची 44 टक्के मते काँग्रेसला आणि 37 टक्के भाजपला गेली, पण नंतरच्या लोकांनी समाजाच्या पाठिंब्याचे कौतुक केले. चंदीगडमधील व्यायामाशी परिचित असलेल्यांनी नाव न छापण्याच्या अटीवर न्यूज18 ला सांगितले की, उच्च जातीतील ब्राह्मण आणि राजपूतांचाही कॅबिनेट प्रतिनिधित्व करताना विचार केला जाईल. किमान ५१ टक्के ब्राह्मण मते भाजपला गेली आणि ५९ टक्के इतर सवर्ण मते.

भाजपला जाटव दलितांकडून फारशी मते मिळाली नाहीत – 35 टक्के – मंत्रिमंडळातील दलित चेहरा, जाटव किंवा अन्यथा, ही राजकीय मजबुरी आहे.

कौन बनेगा मंत्री?

सैनी यांच्या फेरनिवडणुकीमुळे हरियाणात त्यांचा विशेषत: समाज आणि सर्वसाधारणपणे ओबीसी आनंदी आहेत. त्यामुळे मंत्रिमंडळ निवडीसाठी जातीपातीच्या रेषेत चालत असताना या विभागाला खूश करण्याचा भाजपला कोणताही महत्त्वाचा मुद्दा नाही.

पण, तपशीलांचे काय?

या हरियाणाच्या निवडणुकीत भाजप वर्तुळात सर्वाधिक चर्चेत असलेले नाव म्हणजे राव नरवीर सिंग. त्यांनी यावेळी गुरुग्राम जिल्ह्यातील बादशाहपूर मतदारसंघातून काँग्रेस उमेदवाराचा ६०,००० मतांनी पराभव केला.

तिकीट दुसऱ्याला द्यायचे तर बंडखोरीला सामोरे जावे, असे जाहीर आव्हान त्यांनी नेतृत्वाला दिले. अंतर्गत सर्वेक्षणात त्यांना दणदणीत विजयाचे संकेत मिळाले. पण, राव इंद्रजीत सिंग यांच्याशी झालेल्या भांडणामुळे पक्ष सावध होता.

संभाव्य लोकांमध्ये मूळचंद शर्मा या ब्राह्मणाची नावे आहेत, जो बल्लभगढमधून जिंकला होता; अनिल विज, जे काही काळ गलबलल्यानंतर, ताडले गेले, आणि आपण मुख्यमंत्री होणार नाही हे वास्तव समजून घेतले; बरवाला येथील रणवीर गंगवा; श्रुती चौधरी, एक जाट ज्याने तोशाम जिंकून भाजपला जटलँडमध्ये प्रवेश करण्यास मदत केली; अरविंद शर्मा, दुसरा ब्राह्मण जो गोहाना येथून जिंकला; नरवाना येथील कृष्णा बेदी.