- Marathi News
- Jeevan mantra
- Dharm
- What Happens If We Control The Mind?, Lord Krishna Tips About Meditation In Marathi, How To Control Our Mind In Hindi, Inspirational Story
18 मिनिटांपूर्वी
- कॉपी लिंक
महाभारताच्या युद्धभूमीत, जेव्हा अर्जुनाचा रथ युद्धाकडे जात होता, तेव्हा अचानक त्याचे मन त्याला थांबवते. भीती, शंका आणि आसक्ती अर्जुनाच्या मार्गात येतात. अर्जुन त्याच्या सारथीला म्हणजेच श्रीकृष्णाला रथ दोन्ही सैन्यांच्या मध्ये घेऊन जाण्यास सांगतो. जेव्हा रथ दोन्ही सैन्यांच्या मध्ये पोहोचतो तेव्हा अर्जुनाने कौरवांच्या बाजूने त्याचे कुटुंबीय पाहिले आणि त्याने युद्ध करण्याचा विचार सोडून दिला.
त्यावेळी, गीतेचा उपदेश करताना, भगवान श्रीकृष्णाने अर्जुनला समजावून सांगितले की मानवी मन हे त्याचे मित्र आणि शत्रू दोन्ही आहे.
ही श्रीमद्भगवद्गीतेची एक अमूल्य शिकवण आहे, जी आजही तितकीच उपयुक्त आहे.
आपले मन मित्र आहे की शत्रू?
आपले मन आपल्याला मुक्त करू शकते किंवा बांधून ठेवू शकते. जर आपण आपल्या मनाचे स्वामी बनलो, आपल्या मनावर नियंत्रण ठेवले तर आपल्याला जीवनात स्पष्टता, स्थिरता आणि आनंद अनुभवायला लागतो. पण जर एखादी व्यक्ती आपल्या मनाची सेवक बनली तर तो चिंता, गोंधळ आणि अस्थिरतेचा बळी बनतो.
गीतेत श्रीकृष्ण मनाबद्दल म्हणतात की- ज्याने स्वतःचे मन जिंकले आहे, त्याचे मन हे त्याचे सर्वात मोठे मित्र आहे; परंतु ज्याने आपले मन जिंकले नाही, त्याचे मन त्याचे सर्वात मोठे शत्रू बनते.
मन हे अग्नीसारखे आहे, जर ते नियंत्रित केले तर ते प्रकाश पसरवते, परंतु जर ते अनियंत्रित झाले तर ते माणसाला जाळते आणि अंधार पसरवते.
गीता आपल्याला असे सांगत नाही की मन वाईट आहे, तर गीता आपल्याला संदेश देते की मन हे एक साधन आहे जे प्रशिक्षित, शिस्तबद्ध आणि शेवटी नियंत्रित केले पाहिजे.
जर आपण आपल्या मनाचे गुलाम झालो तर काय होईल?
बरेच लोक नकळत त्यांच्या मनाच्या नियंत्रणाखाली जगतात. यामुळे, लोकांना या गोष्टींना तोंड द्यावे लागते…
- जास्त विचार करणे – मन भूतकाळातील चुकांमध्ये आणि भविष्यातील भीतींमध्ये अडकलेले राहते. झोप येत नाही, अस्वस्थता राहते आणि मानसिक थकवा नेहमीच जाणवतो.
- भावनांमध्ये अडकणे – कधीकधी आपल्याला आत्मविश्वासाने भरलेले वाटते आणि दुसऱ्याच क्षणी आपल्याला असुरक्षित वाटू लागते. मन हवामानाप्रमाणे आपला मूड बदलत राहते आणि आपण त्याच्या मागे धावत राहतो. आपण भावनांमध्ये गुंतलेले राहतो.
- घाईघाईने वागणे – जेव्हा मन आपल्यावर नियंत्रण ठेवते तेव्हा आपण प्रत्येक गोष्टीवर लगेच प्रतिक्रिया देऊ लागतो. विचार करून काम करण्याऐवजी आपण लगेच प्रतिक्रिया देतो. जर आपल्याला कोणतीही टीका ऐकू आली तर आपला दिवस खराब होतो. जर कोणी आपली प्रशंसा केली तर आपण त्यावर अवलंबून राहतो, हे योग्य नाही, आपण विचार करून निर्णय घेतले पाहिजेत.
- ताणतणाव कायम राहील- जर मन नियंत्रणात नसेल तर ते चिंता, ताणतणाव आणि नैराश्याचे मूळ बनते. त्यामुळे अशा समस्या निर्माण होतात ज्या प्रत्यक्षात अस्तित्वातच नाहीत.
जर आपण आपल्या मनाचे स्वामी झालो तर?
जेव्हा आपण आपल्या मनावर नियंत्रण ठेवतो तेव्हा आपला जीवनाचा अनुभव बदलतो.
- स्पष्टता आणि आंतरिक शांती – आपण विचारांना ढगांच्या जाळ्यात अडकून जाताना पाहू शकतो, त्यांच्यामुळे वाहून जात नाही. निर्णय स्पष्ट होतात, जीवन शांत होते.
- मनःस्थिती स्थिर राहते- आपण आता आपल्या मनःस्थितीचे गुलाम नाही, प्रत्येक छोट्या गोष्टीने आपला मनःस्थिती बदलत नाही, तो स्थिर राहतो. आपण आपल्या भावना दाबत नाही किंवा त्यात अडकत नाही, उलट त्या ओलांडतो.
- उद्देशपूर्ण जीवन – तुम्ही प्रतिक्रिया देत नाही, तर कृती करता. तुम्ही धर्माने प्रेरित होऊन जगता. तुम्ही चुका टाळता आणि योग्य मार्गावर पुढे जाता.
- आनंद कायम राहतो – जर मन नियंत्रित असेल तर आपला आनंद बाह्य परिस्थितीवर अवलंबून राहत नाही. आनंद आपल्या आतून येतो, कारण आपण आपल्या आंतरिक जगाचे राजा बनलो आहोत.
मनावर नियंत्रण ठेवण्याचे चार मार्ग
गीता केवळ समस्या सांगत नाही तर ती उपाय देखील देते. गीतेत सांगितलेले मन नियंत्रित करण्याचे ४ मार्ग:
- परिणामांची ओढ सोडून द्या – तुमचे काम करा, पण परिणामांची अपेक्षा करू नका. जेव्हा आपण अपेक्षा सोडून देतो तेव्हा मन आपल्या नियंत्रणात असते. आपण आपले सर्वोत्तम प्रयत्न करतो आणि आपल्या मार्गात जे काही येते ते स्वीकारतो.
- नियमित सराव – श्रीकृष्ण म्हणतात की मनावर विजय मिळवणे हे नियमित सरावानेच शक्य आहे. ध्यान असो, सत्कर्म असो किंवा शिस्तबद्ध जीवन असो, नियमित ध्यानाने मनावर नियंत्रण ठेवता येते.
- समता बाळगा – यश आणि अपयश, नफा आणि तोटा या सर्वांकडे समान दृष्टिकोनातून पहा. समता बाळगा. याचा अर्थ असा नाही की तुम्ही उदासीन व्हाल, तर बाहेर काहीही घडत असले तरी तुम्ही आतून स्थिर राहाल.
- आत्म्यात समर्पण – खरा विजय अहंकाराने नाही तर समर्पणाने मिळतो. अहंकार सोडून द्या आणि इतरांसाठी समर्पणाची भावना बाळगा.
आपण आपल्या मनावर नियंत्रण मिळवले आहे हे कसे समजून घ्यावे?
आपण मनावर नियंत्रण ठेवू शकतो हे दर्शविणारी काही चिन्हे आहेत…
- प्रतिक्रिया देण्यापूर्वी थांबा.
- अस्वस्थतेतही चिंता न करता टिकून राहा.
- टीकेने विचलित होऊ नका.
- कारण नसतानाही मनात शांती राहते.
- राग येत नाही.
- Marathi News
- Jeevan mantra
- Dharm
- What Happens If We Control The Mind?, Lord Krishna Tips About Meditation In Marathi, How To Control Our Mind In Hindi, Inspirational Story
18 मिनिटांपूर्वी
- कॉपी लिंक
महाभारताच्या युद्धभूमीत, जेव्हा अर्जुनाचा रथ युद्धाकडे जात होता, तेव्हा अचानक त्याचे मन त्याला थांबवते. भीती, शंका आणि आसक्ती अर्जुनाच्या मार्गात येतात. अर्जुन त्याच्या सारथीला म्हणजेच श्रीकृष्णाला रथ दोन्ही सैन्यांच्या मध्ये घेऊन जाण्यास सांगतो. जेव्हा रथ दोन्ही सैन्यांच्या मध्ये पोहोचतो तेव्हा अर्जुनाने कौरवांच्या बाजूने त्याचे कुटुंबीय पाहिले आणि त्याने युद्ध करण्याचा विचार सोडून दिला.
त्यावेळी, गीतेचा उपदेश करताना, भगवान श्रीकृष्णाने अर्जुनला समजावून सांगितले की मानवी मन हे त्याचे मित्र आणि शत्रू दोन्ही आहे.
ही श्रीमद्भगवद्गीतेची एक अमूल्य शिकवण आहे, जी आजही तितकीच उपयुक्त आहे.
आपले मन मित्र आहे की शत्रू?
आपले मन आपल्याला मुक्त करू शकते किंवा बांधून ठेवू शकते. जर आपण आपल्या मनाचे स्वामी बनलो, आपल्या मनावर नियंत्रण ठेवले तर आपल्याला जीवनात स्पष्टता, स्थिरता आणि आनंद अनुभवायला लागतो. पण जर एखादी व्यक्ती आपल्या मनाची सेवक बनली तर तो चिंता, गोंधळ आणि अस्थिरतेचा बळी बनतो.
गीतेत श्रीकृष्ण मनाबद्दल म्हणतात की- ज्याने स्वतःचे मन जिंकले आहे, त्याचे मन हे त्याचे सर्वात मोठे मित्र आहे; परंतु ज्याने आपले मन जिंकले नाही, त्याचे मन त्याचे सर्वात मोठे शत्रू बनते.
मन हे अग्नीसारखे आहे, जर ते नियंत्रित केले तर ते प्रकाश पसरवते, परंतु जर ते अनियंत्रित झाले तर ते माणसाला जाळते आणि अंधार पसरवते.
गीता आपल्याला असे सांगत नाही की मन वाईट आहे, तर गीता आपल्याला संदेश देते की मन हे एक साधन आहे जे प्रशिक्षित, शिस्तबद्ध आणि शेवटी नियंत्रित केले पाहिजे.
जर आपण आपल्या मनाचे गुलाम झालो तर काय होईल?
बरेच लोक नकळत त्यांच्या मनाच्या नियंत्रणाखाली जगतात. यामुळे, लोकांना या गोष्टींना तोंड द्यावे लागते…
- जास्त विचार करणे – मन भूतकाळातील चुकांमध्ये आणि भविष्यातील भीतींमध्ये अडकलेले राहते. झोप येत नाही, अस्वस्थता राहते आणि मानसिक थकवा नेहमीच जाणवतो.
- भावनांमध्ये अडकणे – कधीकधी आपल्याला आत्मविश्वासाने भरलेले वाटते आणि दुसऱ्याच क्षणी आपल्याला असुरक्षित वाटू लागते. मन हवामानाप्रमाणे आपला मूड बदलत राहते आणि आपण त्याच्या मागे धावत राहतो. आपण भावनांमध्ये गुंतलेले राहतो.
- घाईघाईने वागणे – जेव्हा मन आपल्यावर नियंत्रण ठेवते तेव्हा आपण प्रत्येक गोष्टीवर लगेच प्रतिक्रिया देऊ लागतो. विचार करून काम करण्याऐवजी आपण लगेच प्रतिक्रिया देतो. जर आपल्याला कोणतीही टीका ऐकू आली तर आपला दिवस खराब होतो. जर कोणी आपली प्रशंसा केली तर आपण त्यावर अवलंबून राहतो, हे योग्य नाही, आपण विचार करून निर्णय घेतले पाहिजेत.
- ताणतणाव कायम राहील- जर मन नियंत्रणात नसेल तर ते चिंता, ताणतणाव आणि नैराश्याचे मूळ बनते. त्यामुळे अशा समस्या निर्माण होतात ज्या प्रत्यक्षात अस्तित्वातच नाहीत.
जर आपण आपल्या मनाचे स्वामी झालो तर?
जेव्हा आपण आपल्या मनावर नियंत्रण ठेवतो तेव्हा आपला जीवनाचा अनुभव बदलतो.
- स्पष्टता आणि आंतरिक शांती – आपण विचारांना ढगांच्या जाळ्यात अडकून जाताना पाहू शकतो, त्यांच्यामुळे वाहून जात नाही. निर्णय स्पष्ट होतात, जीवन शांत होते.
- मनःस्थिती स्थिर राहते- आपण आता आपल्या मनःस्थितीचे गुलाम नाही, प्रत्येक छोट्या गोष्टीने आपला मनःस्थिती बदलत नाही, तो स्थिर राहतो. आपण आपल्या भावना दाबत नाही किंवा त्यात अडकत नाही, उलट त्या ओलांडतो.
- उद्देशपूर्ण जीवन – तुम्ही प्रतिक्रिया देत नाही, तर कृती करता. तुम्ही धर्माने प्रेरित होऊन जगता. तुम्ही चुका टाळता आणि योग्य मार्गावर पुढे जाता.
- आनंद कायम राहतो – जर मन नियंत्रित असेल तर आपला आनंद बाह्य परिस्थितीवर अवलंबून राहत नाही. आनंद आपल्या आतून येतो, कारण आपण आपल्या आंतरिक जगाचे राजा बनलो आहोत.
मनावर नियंत्रण ठेवण्याचे चार मार्ग
गीता केवळ समस्या सांगत नाही तर ती उपाय देखील देते. गीतेत सांगितलेले मन नियंत्रित करण्याचे ४ मार्ग:
- परिणामांची ओढ सोडून द्या – तुमचे काम करा, पण परिणामांची अपेक्षा करू नका. जेव्हा आपण अपेक्षा सोडून देतो तेव्हा मन आपल्या नियंत्रणात असते. आपण आपले सर्वोत्तम प्रयत्न करतो आणि आपल्या मार्गात जे काही येते ते स्वीकारतो.
- नियमित सराव – श्रीकृष्ण म्हणतात की मनावर विजय मिळवणे हे नियमित सरावानेच शक्य आहे. ध्यान असो, सत्कर्म असो किंवा शिस्तबद्ध जीवन असो, नियमित ध्यानाने मनावर नियंत्रण ठेवता येते.
- समता बाळगा – यश आणि अपयश, नफा आणि तोटा या सर्वांकडे समान दृष्टिकोनातून पहा. समता बाळगा. याचा अर्थ असा नाही की तुम्ही उदासीन व्हाल, तर बाहेर काहीही घडत असले तरी तुम्ही आतून स्थिर राहाल.
- आत्म्यात समर्पण – खरा विजय अहंकाराने नाही तर समर्पणाने मिळतो. अहंकार सोडून द्या आणि इतरांसाठी समर्पणाची भावना बाळगा.
आपण आपल्या मनावर नियंत्रण मिळवले आहे हे कसे समजून घ्यावे?
आपण मनावर नियंत्रण ठेवू शकतो हे दर्शविणारी काही चिन्हे आहेत…
- प्रतिक्रिया देण्यापूर्वी थांबा.
- अस्वस्थतेतही चिंता न करता टिकून राहा.
- टीकेने विचलित होऊ नका.
- कारण नसतानाही मनात शांती राहते.
- राग येत नाही.
[ad_3]
Source link