अखेरचे अद्यतनित:
तेजश्वी यादव यांनी पत्रकार परिषदेत सांगितले तेव्हा हा वाद सुरू झाला की त्याच्या महाकाव्याचा वापर करून ऑनलाइन शोधात अद्ययावत मतदार यादीमध्ये कोणताही सामना दिसला नाही.
आरजेडी नेत्यांनी असा आरोप केला की तेजश्वीचे नाव नोटीस किंवा औचित्य न देता हटविले गेले होते आणि त्यास “षडयंत्र” म्हटले आहे. (क्रेडिट्स: एक्स)
राष्ट्रीय जनता दल (आरजेडी) नेते आणि माजी उपमुख्यमंत्री तेजशवी यादव यांनी दावा केला की पुढील निवडणुकीत लढा देण्यापासून रोखण्याचा मुद्दाम प्रयत्न म्हणून त्यांनी वर्णन केलेल्या मतदारांच्या यादीतून त्यांचे नाव काढून टाकले गेले आहे असा दावा केल्यानंतर बिहारमध्ये एक राजकीय वादळ निर्माण होत आहे. परंतु राजकीय आवाजामागील कायदेशीर आणि प्रक्रियात्मक प्रश्न आहे: मतदारांच्या यादीमधून एखाद्या नेत्याचे नाव गहाळ असल्यास काय होते? ते अद्याप निवडणुका स्पर्धा करू शकतात?
कायदा काय म्हणतो ते येथे आहे आणि यापूर्वी अशीच प्रकरणे कशी खेळली आहेत.
हरवलेल्या नावाचा अर्थ असा आहे की अपात्रता?
पीपल्स अ‍ॅक्ट, १ 195 1१ च्या प्रतिनिधित्वानुसार, एखाद्या उमेदवाराने ज्या मतदारसंघात निवडणूक लढवायच्या आहेत त्याच मतदारसंघामध्ये नोंदणी करणे अनिवार्य नाही. काय आवश्यक आहे ते म्हणजे देशभरातील कोणत्याही मतदारसंघाच्या निवडणूक रोलमध्ये त्यांचे नाव आकडेवारी आहे.
म्हणून जर तेजश्वी यादव यांचे नाव पाटणाच्या पाटलीपुत्र मतदारसंघातून हटविले गेले असेल, परंतु तरीही ते दुसर्‍या मतदारसंघामध्ये मतदार म्हणून नोंदणीकृत आहेत (म्हणा, दरभंगा किंवा गोपालगंज) ते निवडणुका लढविण्यास पात्र आहेत.
तथापि, जर त्याचे नाव सर्व निवडणूक रोलमधून हटविले गेले असेल आणि देशात कोठेही मतदार म्हणून त्यांची नोंदणी झाली नाही तर तो पुन्हा नोंदणी होईपर्यंत कोणतीही निवडणूक, विधानसभा किंवा संसदीय स्पर्धा करू शकत नाही.
कायद्याने काय आवश्यक आहे?
विधानसभा निवडणुकांसाठी उमेदवार असणे आवश्यक आहे:
- एक भारतीय नागरिक
- किमान 25 वर्षे वय
- भारतात कोणत्याही मतदारसंघातील नोंदणीकृत मतदार
लोकसभा निवडणुकांसाठी वयाची मर्यादा 25 आहे; राज्यसभेसाठी ते 30० वर्षांचे आहे. मतदार नोंदणीची अट सारखीच आहे.
हे आधी घडले आहे का?
नेत्यांनी मतदार संघांकडून निवडणूक लढवणे हे अगदी सामान्य आहे जेथे ते नोंदणीकृत मतदार नसतात. २०१ 2014 मध्ये, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी गुजरातमधील मतदार असूनही वाराणसी कडून लोकसभा निवडणुका लढवल्या. हरियाणातील रोल्सवर असूनही सुषमा स्वराज मध्य प्रदेशातून निवडणूक लढवला. अरविंद केजरीवाल, राजनाथ सिंह आणि मनीष तिवारी यांनीही त्यांच्या मतदारसंघाबाहेर लढा दिला आहे.
या सर्व प्रकरणांमध्ये, त्यांची पात्रता ठाम राहिली कारण ती देशात कुठेतरी मतदार म्हणून नोंदणीकृत होती.
मतदारांच्या यादीमधून नावे का काढली जातात?
निवडणूक आयोग नियमितपणे निवडणूक रोल अद्यतनित करते. बिहारमध्ये नुकत्याच झालेल्या विशेष गहन पुनरावृत्ती (एसआयआर) दरम्यान, अनेक कारणांमुळे 65 लाखाहून अधिक नावे हटविली गेली:
- राहण्याचा बदल
- डुप्लिकेट नोंदी
- चुकून मृत घोषित केले
जर एखाद्याचे नाव चुकीचेपणे काढले गेले असेल तर ते वैध कागदपत्रांसह फॉर्म -6 सबमिट करून जीर्णोद्धारासाठी अर्ज करू शकतात.
तेजशवी यादव निवडणुका लढवू शकतात?
आत्तापर्यंत, होय, जर तो इतरत्र नोंदणीकृत असेल तर. जोपर्यंत हे सिद्ध होत नाही की त्याचे नाव भारतातील प्रत्येक मतदारांच्या यादीतून हटविले गेले आहे, पाटलिपुत्रातून काढून टाकणे त्याला कोणत्याही जागेवरून नामनिर्देशित करण्यास कायदेशीररित्या रोखत नाही.
बिहार राजकीय पंक्ती
तेजशवी यादव यांनी पत्रकार परिषदेत सांगितले की, त्याच्या महाकाव्याचा वापर करून ऑनलाइन शोधात अद्ययावत मतदारांच्या यादीमध्ये कोणताही सामना दिसला नाही. त्यांनी अधिका officials ्यांनी आपला मतदार आयडी क्रमांक बदलण्याचा आणि आपली प्रवेश हटविल्याचा आरोप केला.
आरजेडी नेत्यांनी असा आरोप केला की तेजश्वीचे नाव नोटीस किंवा औचित्य न देता हटविण्यात आले होते आणि त्याला कट रचला होता, “तेजश्वी जी यांचे नाव मतदारांच्या यादीमधून हरवले आहे! मतदारांच्या यादीमधून नाव काढून टाकले जात आहे म्हणजे तेजुआच्या दोन लोकांच्या सूचनेवर, काकुआने या पुत्राला नकार दिला आहे! मतदार यादीपैकी, “आरजेडीचे प्रवक्ते प्रियांका भारती यांनी एक्स (पूर्वी ट्विटर) वर पोस्ट केले.
Nam वी जी जी जी ही ही ही ra ra ra लिस ट से से से है है!
केचुआ ने दो raurilaती के raila raur पिछड़े ra पिछड़े पिछड़े य से आने आने आने ले ले ले को ही ही ही ही ही ही ही ही न “
यही है real ram ट y ट ” pic.twitter.com/eotvlzxhei
– प्रियांका भारती (@प्रियंका 2bharti) 2 ऑगस्ट, 2025
तथापि, निवडणूक आयोगाने हे दावे फेटाळून लावले आहेत की तेजश्वीचे नाव अजूनही निवडणूक रोलवर दिसते. स्पष्टीकरण असूनही, आरजेडीने निवडणूक आयोगाकडे हे प्रकरण वाढवण्याचे आणि न्यायालयात जाण्याचे वचन देऊन हा वाद वाढला आहे.
एका नव्या वळणावर, निवडणूक आयोगाने रविवारी तेजश्वी यादव यांना पत्रकार परिषदेत प्रदर्शित केलेले मतदार ओळखपत्र “तपासासाठी” देण्यास सांगितले, असा दावा केला की तो अद्ययावत यादीमध्ये त्याचे नाव प्रतिबिंबित करणार नाही. पीटीआयच्या म्हणण्यानुसार, पटना सदर-कम-निवडणूक नोंदणी अधिका officer ्याचे उपविभागीय दंडाधिकारी यादव यांना लिहिलेल्या पत्रात म्हटले आहे की, “आमच्या प्राथमिक तपासणीत असे सूचित केले गेले आहे की २ ऑगस्ट रोजी पत्रकार परिषदेत तुम्ही नमूद केलेला महाकाव्य क्रमांक अधिकृतपणे जारी केला गेला नाही. म्हणून तुम्हाला तपशीलवार तपासणीसाठी मूळचे मुख्य कार्ड देण्याची विनंती केली गेली आहे.”
तेजशवी यांनी अधिका authorities ्यांनी आपला मतदार आयडी क्रमांक बदलल्याचा आरोप केला होता. परंतु पाटना जिल्हा दंडाधिकारी थियगराज एस.एम. यांनी हा आरोप फेटाळून लावला. २०२० च्या विधानसभेच्या सर्वेक्षणात त्याच्या प्रतिज्ञापत्रात विरोधी पक्षाच्या सन्माननीय नेत्याने सादर केलेल्या निवडणूक रोल्समधील महाकाव्य संख्या ही आहे. जर त्याच्याकडे आणखी एक महाकाव्य कार्ड असेल तर ते दुसर्‍या क्रमांकावर असेल तर ते चौकशीची बाब आहे, ”ते म्हणाले.
सत्ताधारी एनडीएच्या नेत्यांकडून या वादामुळे जोरदार प्रतिसाद मिळाला आहे. संयुक्त पत्रकार परिषदेत एनडीएचे प्रवक्ते अजय आलोक (भाजपा), नीरज कुमार (जेडीयू) आणि राजेश भट्ट (एलजेपी-राम विलास) यांनी यादव यांनी फसवणूकीचा आरोप केला आणि पोलिस प्रकरणाची मागणी केली. ते म्हणाले, “तेजश्वी यादव यांना दोन महाकाव्य कार्डे असण्यासाठी बुक केले जावेत, ज्याला परवानगी नाही,” ते म्हणाले.
त्यांनी निवडणूक आयोगाला धमकी दिली होती या पुराव्यांचा हा “अणुबॉम्ब” आहे का, असे विचारून नेत्यांनी कॉंग्रेसचे खासदार राहुल गांधी यांचे लक्ष्यही घेतले. गांधींनी अलीकडेच दावा केला होता की त्यांच्या पक्षाकडे भाजपाने “व्होट कोरी” चा पुरावा आहे. निवडणूक आयोगाने रविवारी प्रतिसाद दिला आणि त्यांनी संदर्भात मतदार ओळखपत्र सादर करण्यास सांगितले आणि त्यांनी संदर्भित केलेला नंबर “अधिकृतपणे जारी केला नाही” असे सांगून सांगितले.
पाटना जिल्हा दंडाधिकारी थियगराज एस.एम. यांनी स्पष्टीकरण दिले की अधिकृत निवडणूक रोलमधील महाकाव्य संख्या यादव यांनी २०२० च्या निवडणुकीच्या शपथपत्रात सादर केलेल्या एकाशी जुळली. पीटीआयच्या म्हणण्यानुसार, “जर त्याला दुसर्‍या क्रमांकासह आणखी एक महाकाव्य कार्ड असेल तर ही तपासणीची बाब आहे.”
दरम्यान, एनडीएच्या नेत्यांनी असा आरोप केला आहे की तेजश्वीकडे दोन मतदार ओळखपत्रे आहेत, जे खरे असल्यास कायदेशीर परिणामांना आमंत्रित करू शकतात. भाजपचे अजय आलोक, जेडीयूचे नीरज कुमार आणि एलजेपी-राम विलास ‘राजेश भट्ट यांनी फरला दाखल करण्याची मागणी केली. आगामी निवडणुकीत “पूर्व-पराभवाचा” प्रयत्न करण्याचा प्रयत्न केल्याचा आरोप त्यांनी केला.
टिप्पण्या पहा
अधिक वाचा