8 मिनिटांपूर्वी
- कॉपी लिंक
अभिनेता ते राजकारणी राज बब्बर हे चित्रपटसृष्टीतील सर्वोत्तम अभिनेत्यांमध्ये गणले जातात. तथापि, त्यांच्या कारकिर्दीच्या सुरुवातीला त्यांना अनेक चित्रपटांमध्ये छोट्या भूमिका कराव्या लागल्या. दिलीप कुमार यांच्या ‘शक्ती’ चित्रपटात त्यांना सर्वात मोठी संधी मिळाली, परंतु नंतर या चित्रपटात अमिताभ बच्चन यांनी त्यांची जागा घेतली.
एवढेच नाही तर अमिताभ बच्चन यांच्यामुळे राज बब्बर दिग्दर्शक प्रकाश मेहरा यांचा ‘नमक हलाल’ हा चित्रपट करू शकले नाहीत. बीआर चोप्रा यांचा ‘इन्साफ का तराजू’ हा चित्रपट राज बब्बर यांच्या कारकिर्दीतील सर्वात संस्मरणीय चित्रपटांपैकी एक आहे.
या चित्रपटात त्यांनी नकारात्मक भूमिका साकारली होती. यापूर्वी अनेक स्टार्सनी ती भूमिका करण्यास नकार दिला होता. राज बब्बर यांनी नकारात्मक भूमिका इतक्या तीव्रतेने साकारली की प्रेक्षक त्यांचा द्वेष करू लागले.
आज राज बब्बर यांच्या ७३व्या वाढदिवसानिमित्त, त्यांच्या आयुष्याशी संबंधित काही खास किस्से जाणून घेऊया.
चित्रपटातील दुसऱ्या लीडला मिळाले फक्त ५०० रुपये
आपल्या कारकिर्दीच्या सुरुवातीला राज बब्बर यांनी सुमारे १४ चित्रपटांमध्ये छोट्या भूमिका केल्या. त्यापैकी काही चित्रपट प्रदर्शित झाले. त्यापैकी एक म्हणजे ‘शारदा’. लेख टंडन दिग्दर्शित या चित्रपटात जितेंद्र आणि रामेश्वरी मुख्य भूमिकेत होते.
इंडिया टीव्हीला दिलेल्या मुलाखतीत राज बब्बर म्हणाले, “‘शारदा’साठी मला फक्त ५०० रुपये मानधन मिळाले होते. जरी सारिकासोबत माझी दुसऱ्या नायकाची भूमिका होती, तरी चित्रपटाच्या शेवटी माझा चेहरा दिसतो. जेव्हा जितेंद्र मला पकडतो तेव्हा त्याचा एकमेव संवाद होता, “तू मला ओळखले नाहीस…” सारिका म्हणते की तो तोच आहे. चित्रपटातील ती एकमेव ओळ होती.
खलनायक म्हणून प्रसिद्ध झाले आणि प्रेक्षक द्वेष करू लागले
‘इन्साफ का तराजू’ हा राज बब्बर यांच्या कारकिर्दीतील असा चित्रपट होता की त्यांनी चित्रपटसृष्टीत एक अभिनेता म्हणून स्वतःची ओळख निर्माण केली. या चित्रपटात राज बब्बर यांनी बलात्काऱ्याची भूमिका साकारली होती. यापूर्वी अनेक स्टार्सनी ही भूमिका साकारण्यास नकार दिला होता.
राज बब्बर यांनी त्यांच्या व्यक्तिरेखेला अशा प्रकारे जिवंत केले होते की लोक त्यांचा द्वेष करू लागले. चित्रपटातील बलात्काराचे दृश्य पाहिल्यानंतर प्रेक्षक म्हणू लागले की अशा अभिनेत्याला गोळ्या घालून ठार मारले पाहिजे.
माझे मन बलात्कार करणाऱ्याच्या चारित्र्यावर अडकले
राज बब्बर म्हणाले होते- जेव्हा मी बीआर चोप्रा यांच्या ऑफिसमध्ये पोहोचलो तेव्हा चोप्रा साहेब म्हणाले की ते एक चित्रपट बनवत आहेत. मी झीनतशी बोललो आहे. जेव्हा त्यांनी कथा सांगितली तेव्हा माझे मन रमेशच्या व्यक्तिरेखेवर अडकले. मी थिएटर पार्श्वभूमीतून आलो होतो. माझ्या मनात कोणताही नायक किंवा खलनायक नव्हता. मला फक्त चांगले पात्र साकारायचे होते. मी मनात प्रार्थना करत होतो की मला रमेशची भूमिका मिळावी. कथा सांगितल्यानंतर चोप्रा साहेब स्वतः म्हणाले की तुम्ही रमेशची भूमिका साकारत आहात.
मोठ्या नायिका पूर्वी ‘हिरो दाखवायच्या’
ज्याप्रमाणे आजकाल लग्नासाठी मुलींचा शोध घेतला जातो, त्याचप्रमाणे मोठ्या नायिका कोणासोबत काम करायचे ते शोधत असत. पहिल्याच भेटीत झीनत जी माझ्यासोबत काम करण्यास तयार झाल्या. तिने मला सांगितले, तुला काही अडचण नाही, माझी भूमिका चांगली आहे, मी ती करेन.
फोटोसाठी माझ्याकडे चांगला शर्ट नव्हता
जेव्हा चित्रपटाचे फोटोशूट शेड्यूल केले होते, तेव्हा माझ्याकडे चांगला शर्ट नव्हता. मग रेणू भाभीने (रवी चोप्राची पत्नी) मला रवीजींचा शर्ट दिला. झीनत अमान आणि दीपक पराशरसोबतचा माझा फोटोशूट त्याच शर्टमध्ये झाला होता. चित्रपटाच्या पोस्टरमध्ये दिसणारा शर्ट तोच आहे.
इन्साफ का तराजू हा अमेरिकन चित्रपट लिपस्टिकवर आधारित आहे.
बलात्काराच्या दृश्यात थोडा बदल हवा होता
राज बब्बर यांनी चित्रपटात काम करण्यास होकार दिला, पण त्यांना त्यांच्या प्रतिमेची सर्वात जास्त भीती होती. राज बब्बर म्हणाले होते- मी चोप्रा साहेबांना बलात्काराच्या दृश्यात काही बदल करण्याची विनंती केली होती. ते भयंकर बनवण्याऐवजी त्यांनी सौम्य दृष्टिकोन स्वीकारावा, परंतु चोप्रा साहेब त्यांच्या चित्रपटाबद्दल आणि पटकथेबद्दल स्पष्ट होते. त्यांना असे कोणतेही बदल नको होते.
त्यांना हे दृश्य इतके भयानक हवे होते की जेव्हा अभिनेत्री तिच्या बलात्कारी व्यक्तीला शेवटी गोळी मारते, तेव्हा प्रेक्षकांनाही तो राग जाणवावा. विशेष म्हणजे हे घडले.
चित्रपट पाहिल्यानंतर, माझी आई खूप रडली
चित्रपटातील बलात्काराच्या दृश्यामुळे लोकांनी राज बब्बरवर खूप टीका केली. राज बब्बर यांनी आप की अदालतला सांगितले- मी माझ्या आईसोबत चित्रपट पाहण्यासाठी गेलो होतो. मध्यंतरामध्ये प्रत्येक पुरुष शिवीगाळ करत होता. विशेषतः महिला खूप शिवीगाळ करत होत्या. माझ्या आईला खूप वाईट वाटले. चित्रपट पाहिल्यानंतर आम्ही टॅक्सीत बसलो तेव्हा माझी आई रडू लागली.
अमिताभमुळे दोन चित्रपट गेले
राज बब्बर यांना पहिल्यांदा रमेश सिप्पी यांच्या ‘शक्ती’ चित्रपटात अमिताभ बच्चन यांच्या जागी साइन करण्यात आले होते. राज बब्बर यांनी ‘आपकी अदालत’ मध्ये ‘शक्ती’ चित्रपटाशी संबंधित एक किस्सा सांगितला. राज म्हणाले- त्या काळात मी दिल्लीत नाटकांमध्ये काम करायचो. चित्रपटाचे लेखक सलीम-जावेद साहेबांनी मला तिथून फायनल केले. माझी स्क्रीन टेस्ट दिलीप साहेबांना दाखवण्यात आली. त्यांनाही माझी स्क्रीन टेस्ट आवडली. सगळं फायनल झालं, पण व्यावसायिक कारणांमुळे मला चित्रपटातून काढून टाकण्यात आलं.
निर्मात्यांना वाटले की त्यांना अमिताभकडून जास्त नफा मिळेल
राज बब्बर म्हणाले होते- मी याबद्दल कधीही चर्चा केली नाही, पण जेव्हा जावेद साहेबांनी एका मुलाखतीदरम्यान याबद्दल खुलासा केला तेव्हा मी याबद्दल बोलत आहे.
प्रकाश मेहरा यांचा चित्रपटही हाताबाहेर गेला
राज बब्बर म्हणाले होते- माझ्यासोबत अशा घटना घडत राहिल्या. मला जे मिळायला हवे होते ते दुसऱ्याने हिसकावून घेतले. प्रकाश मेहरांनी मला दोन चित्रपटांसाठी साइन केले होते. त्यापैकी एक ‘नमक हलाल’ होता. त्यावेळी मी दिल्लीत राहत होतो. मी प्रकाश मेहरांना सांगितले की माझ्याकडे मुंबईत राहण्यासाठी जागा नाही, तुम्हाला मला घर द्यावे लागेल.
प्रकाश मेहरा यांनी मला एक वर्ष राहण्यासाठी घर दिले, पण नंतर जेव्हा त्यांनी सांगितले की मी तुम्हाला ही भूमिका देऊ शकत नाही, तेव्हा मी म्हणालो की मी आणखी एक वर्ष या घरात राहीन. अगदी एका वर्षानंतर मी प्रकाश मेहरा यांचे घर सोडले, पण त्या घरामुळे मी मुंबईत माझे घर बनवू शकलो.
राज बब्बरसोबत काम करण्यास अमिताभ तयार नव्हते
न्यूज १८ मध्ये प्रसिद्ध झालेल्या बातमीनुसार, अमिताभ बच्चन यांना ‘नमक हलाल’ मध्ये राज बब्बरसोबत काम करण्यास रस नव्हता. त्यांना राज बब्बरऐवजी त्यांच्यासोबत एक मोठा लोकप्रिय अभिनेता हवा होता. अमिताभच्या दबावामुळे प्रकाश मेहरा यांनी राज बब्बरऐवजी शशी कपूर यांना चित्रपटात घेतले, परंतु प्रकाश मेहरांना अमिताभ यांचा हा हट्टीपणा आवडला नाही.
तरीही प्रकाश मेहरा यांनी त्यांचे वचन पाळले
अमिताभ बच्चन यांच्यामुळे प्रकाश मेहरा ‘नमक हलाल’मध्ये राज बब्बरसोबत काम करू शकले नसले तरी नंतर त्यांनी राज कुमार, राखी, मीनाक्षी शेषाद्री आणि टीना मुनीम यांच्यासोबत ‘मुकद्दर का फैसला’ या चित्रपटात राज बब्बरला कास्ट केले. हा चित्रपट 31 जुलै 1987 रोजी प्रदर्शित झाला होता. या चित्रपटाची निर्मिती करण जोहरचे वडील यश जोहर यांनी केली होती.
रेखा यांनी राज बब्बरशी लग्न करण्याची इच्छा व्यक्त केली होती.
रेखासोबतच्या जवळीकीची चर्चा
राज बब्बर आणि रेखा यांच्यातील जवळीकतेबद्दल बऱ्याच चर्चा झाल्या आहेत. जर मीडिया रिपोर्ट्सवर विश्वास ठेवायचा झाला तर, स्मिता पाटीलच्या मृत्यूनंतर राज बब्बर पूर्णपणे तुटले होते. त्या दुःखातून बाहेर पडण्यासाठी राज बब्बर यांना अनेक वर्षे लागली. त्या काळात त्यांची रेखाशी मैत्री झाली. असे म्हटले जाते की त्यावेळी रेखा आणि अमिताभ बच्चन यांचे नातेही तुटले होते. अशा परिस्थितीत राज आणि रेखा एकमेकांचे आधार बनले. राज बब्बर आणि रेखा यांच्या नात्याबद्दल बरीच चर्चा झाली.
लग्नासाठी संपर्क साधला
जेव्हा त्यांच्या नात्याची बातमी बॉलिवूडमध्ये पसरू लागली, तेव्हा रेखा राज बब्बरसोबत लग्नाबद्दल बोलल्या. रेखाने लग्नासाठी त्याच्याकडे संपर्क साधताच, ते त्यांना सोडून त्यांची पहिली पत्नी नादिराकडे परतले. यामुळे रेखा यांचे मन दुखावले गेले.
घरगुती हिंसाचाराचा गुन्हा
राज बब्बरसोबत ब्रेकअप झाल्यानंतर रेखा यांनी त्यांच्याविरुद्ध पोलिस ठाण्यात तक्रार करण्याचा प्रयत्न केला. त्यांनी स्थानिक पोलिस ठाण्यात राज बब्बरविरुद्ध घरगुती हिंसाचाराची तक्रार दाखल करण्याचा प्रयत्न केला. तथापि, अधिकाऱ्यांनी ही घटना प्रियकराच्या भांडणाची असल्याचे सांगून अभिनेत्रीला घरी परत पाठवले.
एकमेकांचा भावनिक आधार
आयबीटाईम्सला दिलेल्या मुलाखतीत राज बब्बर म्हणाले- रेखाने मला ज्या परिस्थितीत मदत केली त्याच परिस्थितीत मी मदत केली. रेखाही तिच्या दीर्घ नात्यातील ब्रेकअपनंतर विस्कळीत झाली होती. तिलाही त्या दुःखातून बाहेर पडायचे होते. मीही अशाच परिस्थितीत होतो. त्यावेळी आम्ही दोघेही एकत्र काम करत होतो. अशा परिस्थितीत आम्ही दोघेही एकमेकांचे भावनिक आधार म्हणून उदयास आलो, कारण आम्ही एकमेकांच्या समस्या आणि दुःख समजून घेऊ शकत होतो.
स्मिता पाटीलसोबत लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये होते
‘भीगी पलके’ चित्रपटात काम करताना राज बब्बर अभिनेत्री स्मिता पाटीलच्या प्रेमात पडले. असे म्हटले जाते की स्मिता पाटीलसोबत काम करण्यासाठी राज बब्बर त्यांचे मानधन अर्धे कमी करत असत. दोघांमधील प्रेम इतके वाढले की ते समाजाची पर्वा न करता बराच काळ लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये राहिले. यावर बरीच टीका झाली आणि काही काळानंतर त्यांनी लग्न केले.
स्मिता पाटील यांना माहिती होते की राज बब्बर आधीच विवाहित आहेत आणि दोन मुलांचे बाप आहेत. स्मिता पाटील यांच्या चरित्रात लेखिका मैथिली राव यांनी लिहिले आहे की, स्मिता पाटील आपल्या प्रेमामुळे कोणाचे तरी घर उद्ध्वस्त होत आहे हे जाणूनही मागे हटू शकल्या नाहीत.
कारकिर्दीच्या शिखरावर असताना ६३ चित्रपट सोडले
आपल्या कारकिर्दीच्या शिखरावर असताना, राज बब्बर यांनी चित्रपट सोडून राजकारणात प्रवेश केला. त्यांचा ‘दलाल’ हा चित्रपट हिट झाला, ज्यामध्ये राज बब्बर यांनी नकारात्मक भूमिका साकारली होती. या भूमिकेसाठी राज बब्बर यांचे कौतुक तर झालेच, पण या चित्रपटासाठी त्यांना सर्वोत्कृष्ट नकारात्मक भूमिकेसाठी फिल्मफेअर पुरस्काराचे नामांकनही मिळाले. या चित्रपटानंतर राज बब्बर राजकारणात पूर्णपणे सक्रिय झाले.
इंडिया टीव्हीला दिलेल्या मुलाखतीत राज बब्बर म्हणाले होते- जेव्हा मला पहिल्यांदा राज्यसभेचा खासदार बनवण्यात आले तेव्हा माझ्याकडे ६३ चित्रपट होते. जेव्हा मी राज्यसभेत आलो तेव्हा मला वाटले की हे खूप मोठी जबाबदारीचे काम आहे. मी तिथे इतका सक्रिय झालो की मी ६३ चित्रपट सोडले.
राज बब्बर यांची राजकीय कारकीर्द
राज बब्बर यांनी १९८९ मध्ये जनता दलातून त्यांच्या राजकीय कारकिर्दीला सुरुवात केली. ते १९९४-९९ पर्यंत राज्यसभेचे खासदार होते. त्यानंतर त्यांनी काँग्रेसच्या तिकिटावर गुरुग्राम लोकसभा मतदारसंघातून निवडणूक लढवली, ज्यामध्ये त्यांना पराभवाचा सामना करावा लागला.
२०१४ मध्येही त्यांनी गाझियाबाद मतदारसंघातून निवडणूक लढवली आणि तेव्हाही त्यांचा पराभव झाला. राज बब्बर हे उत्तर प्रदेश काँग्रेसचे अध्यक्षही राहिले आहेत. २००४ मध्ये फिरोजाबाद मतदारसंघातून सपाच्या तिकिटावर लोकसभा निवडणूक जिंकून ते संसदेत पोहोचले. २००९ मध्ये फिरोजाबाद मतदारसंघातून झालेल्या निवडणुकीत त्यांनी डिंपल यादव यांचा पराभव केला. मात्र, दोन वर्षांनी सपातून काढून टाकल्यानंतर ते काँग्रेसमध्ये सामील झाले.